Słuchaj online
Był jednym z najlepszych polskich kolarzy w historii, dwukrotnym medalistą olimpijskim. Cztery razy wygrał Wyścig Pokoju, był trzykrotnym mistrzem świata amatorów i dwunastokrotnym mistrzem Polski. 12 stycznia skończył 75 lat. Sławę Ryszardowi Szurkowskiemu przyniósł Wyścig Pokoju. Zwyciężał w nim czterokrotnie – w 1970, 1971, 1973 i 1975 roku. W 1972 roku w Monachium i cztery lata później w Montrealu wywalczył srebrny medal olimpijski w drużynowej jeździe na czas. W 1973 roku w Barcelonie został indywidualnym mistrzem świata w wyścigu amatorów ze startu wspólnego oraz drużynowej jeździe na czas.
Był samoukiem i naturalnym talentem kolarskim. W zawodach startował od 1963 roku, początkowo jako niezrzeszony amator. Pierwszymi sukcesami było mistrzostwo Polski w kolarstwie przełajowym, wicemistrzostwo Polski w wyścigu górskim oraz 4. miejsce w indywidualnych mistrzostwach Polski w 1968 roku. Od 1969 był członkiem kadry narodowej. W 10. rocznicę pierwszego zwycięstwa w Wyścigu Pokoju w 1970 roku wspominał, że już po pierwszych etapach wyścigu czuł, że jest faworytem:
Słynny kolarz przypomniał, że w tamtych czasach polska ekipa była jedną z najlepszych na świecie. Polacy nie odstawali od kolarskiej czołówki światowej również pod względem sprzętu, czyli rowerów:
W 65. rocznicę pierwszego Wyścigu Pokoju (1948) Ryszard Szurkowski wspominał (2013) niezwykłą atmosferę towarzyszącą tym zawodom i jednocześnie początki swojej kariery:
Ryszard Szurkowski bardzo sobie cenił audycje sportowe. Ogromny sentyment miał do radiowej „Kroniki Sportowej”. W 2014 roku wspominał w Polskim Radiu, że audycji tej słuchał od najmłodszych lat:
W czerwcu 2018 roku Ryszard Szurkowski poważnie ucierpiał w kraksie podczas wyścigu weteranów w Kolonii. Przeszedł kilka operacji i potrzebna była kosztowna rehabilitacja. Radiowa Jedynka zorganizowała wówczas licytację pamiątek przekazanych na ten cel przez wybitnych polskich sportowców, aby ułatwić mu szybki powrót do zdrowia. O pomocy dla kolarza, a także o jego wieloletniej współpracy z Polskim Radiem mówił ówczesny szef redakcji sportowej – Cezary Gurjew:
Ryszard Szurkowski był doceniany za dokonania sportowe, a także za sportową uczciwość. W 1970 roku został laureatem nagrody Fair Play przyznawanej przez UNESCO, kiedy oddał swój rower rezerwowy Zygmuntowi Hanusikowi podczas mistrzostw Polski ze startu wspólnego. Dwukrotnie wygrał plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na najlepszego polskiego sportowca. Polskie Radio w 2015 roku wyróżniło go tytułem „Osobowości sześćdziesięciolecia Kroniki Sportowej”.
Po zakończeniu kariery w latach 1984-1988 Ryszard Szurkowski był trenerem reprezentacji Polski. Największe sukcesy osiągnął z Lechem Piaseckim, który pod jego wodzą w 1985 roku wygrał Wyścig Pokoju i został mistrzem świata amatorów w wyścigu ze startu wspólnego. Trzy lata później Szurkowski doprowadził polski zespół do srebrnego medalu olimpijskiego w wyścigu drużynowym podczas igrzysk w Seulu.
Był też założycielem pierwszej polskiej zawodowej grupy kolarskiej (1988), a także prezesem Polskiego Związku Kolarskiego w latach 2010-11. (materiały archiwalne IAR)
