Słuchaj online
45 lat temu, 2 czerwca 1979 roku, papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny. Po raz pierwszy biskup Rzymu odwiedził Polskę w jej tysiącletnich dziejach, a także była to pierwsza wizyta głowy Kościoła rzymskokatolickiego w komunistycznym kraju.
Papież przebywał w Polsce od 2 do 10 czerwca 1979 roku. Odwiedził między innymi: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice i Kraków. Uczestniczył w uroczystościach 900. rocznicy śmierci św. Stanisława ze Szczepanowa. W Belwederze rozmawiał z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem. Odprawił mszę świętą na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. W spotkaniu z papieżem i mszy na krakowskich Błoniach wzięło udział około dwóch milionów ludzi, było to jedno z największych zgromadzeń religijnych w historii naszego kraju.
Oficjalnym hasłem podróży apostolskiej były pierwsze słowa hymnu ku czci św. Stanisława – „Gaude Mater Polonia” – „Raduj się, Matko Polsko”. Jednak od początku wizycie towarzyszyły historyczne już, słowa papieża wypowiedziane na placu Zwycięstwa w Warszawie (obecnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego): „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”. Zostały one odebrane jako wezwanie do przemian ustrojowych i wolnościowych w naszym kraju:
W Gnieźnie, uważanym za kolebkę państwa polskiego, podczas mszy sprawowanej w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, Jan Paweł II mówił o papieżu Słowianinie, który ma ukazać jedność Europy:
W sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze Jan Paweł II apelował, aby wszyscy Polacy mogli cieszyć się wolnością i poszanowaniem praw narodu. Rok po tej pielgrzymce powstała Solidarność:
Podczas wizyty w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, Jan Paweł II podkreślił, że nie mógł nie przybyć do tego miejsca jako papież. Zaznaczył, że odwiedza były obóz również jako „syn narodu”:
Będąc w ojczyźnie, papież Polak prosił wiernych, by nie zniechęcali się w rozmowie z Bogiem:
Na Skałce w Krakowie Jan Paweł II wspominając początki drogi kapłańskiej, i związaną z tym rezygnację z gry w teatrze i kariery aktorskiej, z właściwym sobie poczuciem humoru mówił do zgromadzonych:
Odjeżdżając Jan Paweł II pozostawił rodakom przesłanie, wygłoszone w homilii na placu Zwycięstwa w Warszawie:
Władze zaangażowały do obsługi papieskiej pielgrzymki tysiące tajnych współpracowników w operacji pod kryptonimem „Lato ’79”. Agenci Służby Bezpieczeństwa przenikali do kościelnych służb porządkowych, i aby zmniejszyć liczbę uczestników, niszczyli karty wstępu na msze święte. Telewizja Polska nadawała jedynie fragmenty spotkań, ograniczając się do bliskich planów, a wśród zgromadzonych najczęściej pokazywano osoby starsze lub zakonnice.
Pobyt Jana Pawła II w Polsce w czerwcu 1979 roku miał ścisły związek z późniejszymi, demokratycznymi zmianami w naszym kraju i Europie Środkowo-Wschodniej. Niedługo, bo rok po tej pielgrzymce, powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, który wkrótce przerodził się w wielki ruch społeczny, liczący około 10 milionów osób.
Kolejna papieska pielgrzymka do ojczyzny, w 1983 roku, przebiegała w warunkach zawieszonego przez komunistyczne władze stanu wojennego. W sumie papież Polak dziewięciokrotnie odwiedził ojczyznę, ostatni raz w 2002 roku.
Jan Paweł II kierował Kościołem katolickim w latach 1978-2005. Wkrótce po śmierci rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny, a potem – kanonizacyjny, zakończony w 2014 roku wyniesieniem na ołtarze przez papieża Franciszka.
/IAR/
