To tradycyjne, polskie nabożeństwo eucharystyczne odprawiane w niedziele, a także w czasie Triduum Paschalnego w Wielki Piątek.
– Gorzkie żale podzielone są na części odprawiane w kolejne niedziele Wielkiego Postu – mówi ks. Daniel Nowak, prefekt Wyższego Seminarium Duchownego w Opolu. – Gorzkie żale są formą śpiewaną, w której odkrywamy poszczególne sceny męki i śmierci Pana Jezusa. Każda kolejna część odprawiana jest w kolejne niedziele Wielkiego Postu i podczas nabożeństw przekazywane są rozważania dotyczące tego, co wydarzyło się w poszczególnych momentach ostatnich chwil życia Pana Jezusa. Nabożeństwo Gorzkich żali składa się z trzech części poprzedzonych pobudką. Każda część składa się z: Intencji, Hymnu, Lamentu duszy nad cierpiącym Jezusem oraz Rozmowy duszy z Matką Bolesną. Treść śpiewów dotyczy cierpienia Chrystusa: od modlitwy w Ogrojcu aż do skonania na Krzyżu. Tekst całości jest rymowany, co ułatwia jego wyśpiewanie. Pobudka często nazywana jest też Zachętą. Ma na celu rozbudzenie kontemplacji nad cierpieniem Zbawiciela. Jest to bardzo poetycki tekst, w którym prosimy Boga o przenikający żal, rozpalający nasze serca.
Gorzkie żale to nabożeństwo pasyjne z początku osiemnastego wieku. Powstały w kościele św. Krzyża w Warszawie, wówczas ks. Wawrzyniec Benik, ze zgromadzenia księży misjonarzy Wincentego a Paulo, napisał tekst nowego nabożeństwa oraz opracował jego strukturę. Są znane i odprawiane tylko w Polsce.
ks. Daniel Nowak:
autor: KZK