Opolski opozycjonista znany był przede wszystkim z wysadzenia w październiku 1971 roku auli ówczesnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej przy ulicy Oleskiej. To był sprzeciw braci Kowalczyków przeciwko krwawemu stłumieniu protestów na Wybrzeżu. Na auli 6 października z okazji Dnia Milicjanta odznaczenia mieli odebrać między innymi funkcjonariusze, którzy tłumili protesty w grudniu 1970 roku. Rok temu bracia Jerzy i Ryszard Kowalczykowie zostali odznaczeni, a ich imionami nazwano dotychczasową Złotą Salę Urzędu Wojewódzkiego. Obecny na uroczystości Ryszard Kowalczyk nie krył wówczas wzruszenia.
Po wysadzeniu auli w nocy z 5 na 6 października 1971 roku młodszy z braci – Jerzy, został skazany na karę śmierci. Ryszard na 25 lat więzienia. Na wolność wyszli w latach 80.