103. rocznica urodzin Karola Wojtyły

18 maja mija 103. rocznica urodzin Karola Wojtyły, późniejszego księdza, biskupa i kardynała, który w 1978 roku został wybrany na papieża. Jan Paweł II kierował Kościołem katolickim na świecie blisko 27 lat. Zmarł w Watykanie, 2 kwietnia 2005 roku.

Papież pochodzący z komunistycznego kraju nadał swemu pontyfikatowi uniwersalny wymiar, spotykając się z przedstawicielami wszystkich religii i kultur. Podczas podróży zagranicznych zabierał głos w trudnych kwestiach społecznych, jak bezrobocie, nędza i przemoc.

Przez cały pontyfikat papież apelował i z determinacją upominał się o prawa człowieka i pokój na świecie, także podczas wystąpień na forum Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w 1979 i 1995 roku. Jan Paweł II wezwał wówczas narody, by podjęły „ryzyko solidarności, a tym samym ryzyko pokoju”.

Papież przypominał, że człowiek jest stworzony na podobieństwo Boga, czyli zdolny do pokoju, miłowania, a także przyjmowania daru miłości. Jan Paweł II wielokrotnie przestrzegał przed egoistycznym poszukiwaniem szczęścia, podkreślał, że człowiek może być jedynie zrozumiany poprzez miłość Boga i w odniesieniu do Stwórcy:

Jednym z najważniejszych wątków nauczania Jana Pawła II była godność i wartość życia ludzkiego. Papież mówił, że życie jest darem od Stwórcy, który kocha każdą istotę ludzką. Autor encykliki „Evangelium Vitae” podkreślał konieczność ochrony życia od poczęcia do starości.
Podczas pielgrzymki do Polski w 1997 roku Jan Paweł II z mocą podkreślił, że każdy człowiek ma prawo do życia:

Podczas pielgrzymki do ojczyzny w 1999 roku, w homilii wygłoszonej w Sopocie, Jan Paweł II mówił o budowaniu „cywilizacji miłości”:

Jan Paweł II w swoim nauczaniu wiele uwagi poświęcał rodzinie, między innymi opublikował dwa istotne dokumenty – adhortację apostolską „O zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym” oraz „List do rodzin”.

Wielokrotnie podkreślał wartość rodziny, zwracając uwagę na wymiar duchowy i jej znaczenie we współczesnym świecie. W homilii wygłoszonej w Kielcach w 1991 roku papież mówił o kryzysie, który dotknął polskie rodziny. Ojciec Święty przestrzegał przed fałszywie pojmowaną wolnością, mówiąc, że między innymi z tego powodu zanika czasem prawdziwa więź wewnątrz rodziny.

Jan Paweł II był orędownikiem Bożego Miłosierdzia. Opublikował encyklikę „Dives in Misericordia”, kanonizował siostrę Faustynę Kowalską, która miała objawienia Jezusa Miłosiernego, a także ustanowił Święto Miłosierdzia Bożego, obchodzone w II Niedzielę Wielkanocną.

Podczas pielgrzymki do Polski w 2002 roku papież konsekrował Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach i wyraził nadzieję, że stanie się ono światowym centrum kultu miłosiernej miłości Boga:

Za jedno z ważniejszych zadań swojego pontyfikatu Jan Paweł II uważał nauczanie o wartości modlitwy. Sam modlił się często. Wielokrotnie w trakcie jego wizyt we Włoszech i zagranicznych pielgrzymek wierni widzieli papieża skupionego na modlitwie.

Podczas pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 roku Jan Paweł II apelował, by nie ustawać w rozmowie z Bogiem. Prosił pielgrzymów udających się do Kalwarii Zebrzydowskiej, by modlili się także za niego:

Jan Paweł II wywarł szczególny wpływ na losy Kościoła katolickiego i całego świata, między innymi przyczynił się do upadku komunizmu. Za znamienną uznaje się jego homilię wygłoszoną w czerwcu 1979 roku, podczas pierwszej pielgrzymki do ojczyzny, wówczas – kraju rządzonego przez komunistów.

Tej wizycie i późniejszym wydarzeniom w Polsce, towarzyszyły słowa Jana Pawła II, które wybrzmiały na placu Zwycięstwa (obecnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego) w Warszawie:

Jan Paweł II zaangażował się w działania na rzecz porozumienia między wyznawcami chrześcijaństwa, judaizmu oraz islamu. Był pierwszym papieżem, który odwiedził kościół protestancki oraz synagogę, a także rozpoczął publiczny dialog głowy Kościoła katolickiego z muzułmanami.

Podczas historycznej wizyty w Wielkim Meczecie Umajjadów w Damaszku w 2001 roku, z udziałem wielkiego muftiego Syrii szejka Ahmeda Kuftaro, papież wyraził nadzieję, że to spotkanie przyczyni się do lepszego zrozumienia między chrześcijanami i muzułmanami:

Tłumaczenie:
Wasza ziemia jest droga chrześcijanom: tutaj nasza religia doświadczyła ożywczych momentów swojego rozwoju. Także tutaj powstały wspólnoty chrześcijańskie, które od wieków żyją w pokoju i harmonii z muzułmańskimi sąsiadami.

Jan Paweł II widział nadzieję Kościoła i świata w młodych ludziach. Zainicjował Światowe Dni Młodzieży, które kontynuują jego następcy na Stolicy św. Piotra.
Przemawiając w 1991 roku, w czasie czuwania na Jasnej Górze, Jan Paweł II zachęcił młodych, aby szukali swojego powołania w oparciu o Słowo Boże:

Jan Paweł II w wielu swoich dziełach i naukach odnosił się do istoty cierpienia. Podkreślał, że „jest w świecie również po to, żeby wyzwolić w nas miłość, ów hojny i bezinteresowny dar z własnego <> na rzecz tych, których dotyka”.

Jedną z inicjatyw papieża było ustanowienie w 1992 roku Światowego Dnia Chorego, obchodzonego 11 lutego, w dniu wspomnienia Matki Bożej z Lourdes, patronki chorych. W 2004 roku podczas audiencji w Watykanie Jan Paweł II zwrócił się z przesłaniem do Polaków:

Postawa Jana Pawła II w obliczu cierpienia i choroby stała się źródłem nadziei dla milionów ludzi. Wiele miesięcy przed śmiercią Ojciec Święty zdawał sobie sprawę z upływu czasu i utraty sił.
Papież pielgrzym był świadomy, że zbliża się kres jego ziemskiej podróży:

Jan Paweł II odszedł do Domu Ojca 2 kwietnia 2005 roku. Po kilkuletnim procesie beatyfikacyjnym, jednym z najkrótszych w historii, został ogłoszony błogosławionym 1 maja 2011 roku przez Benedykta XVI. Trzy lata później, 27 kwietnia 2014 roku – w Święto Miłosierdzia Bożego – papież Franciszek kanonizował papieża Polaka.

Dokonania Jana Pawła II upamiętniają w Polsce i za granicą liczne instytucje, szkoły jego imienia i organizacje. Wśród nich jest Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia, powołana przez Episkopat w 2000 roku. Zajmuje się promocją papieskiego nauczania w przestrzeni publicznej oraz realizacją zasad czynnego miłosierdzia, między innymi buduje tzw. żywy pomnik papieża, czyli funduje stypendia naukowe utalentowanym dzieciom i młodzieży z niezamożnych rodzin. Do tej pory objęto opieką materialną i duchową około 12 tysięcy stypendystów. W ciągu ponad 20 lat działalności, dzięki darczyńcom, fundacja przekazała na stypendia ponad 200 milionów złotych.

/IAR/