Słuchaj online
39 lat temu, 30 października 1984 roku, w Wiśle koło tamy we Włocławku odnaleziono ciało błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki, porwanego i bestialsko zamordowanego 19 października przez funkcjonariuszy bezpieki.
Kapłan był duszpasterzem ludzi pracy, kapelanem warszawskiej „Solidarności”, obrońcą praw człowieka w PRL. Miał 37 lat. Jako męczennik za wiarę został ogłoszony błogosławionym w 2010 roku, po 13 latach procesu beatyfikacyjnego. Obecnie trwa jego proces kanonizacyjny.
Msze za Ojczyznę, odprawiane przez księdza Jerzego Popiełuszkę w kościele świętego Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, gromadziły tysiące ludzi. W homiliach kapłan mówił o obronie ideałów „Solidarności”, a także o sprzeciwie wobec przemocy. Publicznie krytykował nadużycia komunistycznej władzy. Przestrzegał jednocześnie przed nienawiścią do funkcjonariuszy systemu, głosząc za świętym Pawłem zasadę „zło dobrem zwyciężaj”. Był wielokrotnie inwigilowany i szykanowany przez Służbę Bezpieczeństwa, która dopuszczała się wobec niego licznych prowokacji.
19 października 1984 roku funkcjonariusze SB uprowadzili i zamordowali księdza Jerzego, gdy wracał do Warszawy po mszy odprawionej w parafii świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy. Po brutalnym pobiciu i torturach esbecy skrępowali księdza sznurem, obciążyli workiem z kamieniami i wrzucili do Wisły.
Zwłoki kapłana wyłowiono z zalewu na Wiśle 30 października 1984 roku. Tego samego dnia ksiądz Andrzej Przekaziński poinformował wiernych zgromadzonych w kościele świętego Stanisława Kostki o tym tragicznym i smutnym wydarzeniu. Ludzi w świątyni ogarnęła rozpacz i ból:
Chcąc uspokoić wiernych i by nie dopuścić do prowokacji służb bezpieczeństwa obecnych w świątyni, ksiądz Feliks Folejewski (zmarł w 2015) wygłosił katechezę, w której powiedział między innymi, że ksiądz Jerzy żyje, bo miłość nigdy nie umiera. Po Modlitwie Pańskiej, gdy niewiele osób wypowiedziało słowa: „i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”, duchowny poprosił, aby wspólnie powtórzyć ten fragment:
Chwile tuż po zaginięciu księdza Jerzego Popiełuszki oraz moment, gdy parafianie dowiedzieli się o jego śmierci, wspominała (2019) autorka filmu dokumentalnego o błogosławionym – „Cud Prawdy” – i parafianka księdza Jerzego – Anna Pietraszek:
Pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki odbył się 3 listopada 1984 roku. Uczestniczyło w nim około miliona ludzi. Kapłan został pochowany na terenie parafii świętego Stanisława Kostki. Na pogrzebie byli obecni rodzice księdza: Marianna i Władysław Popiełuszko wraz z rodziną, przyjaciele i współpracownicy. Przybyli wierni i delegacje zdelegalizowanej „Solidarności” z całego kraju, około tysiąca duchownych, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, akredytowani dziennikarze. Tłumy wypełniły ulice wokół żoliborskiego kościoła, ludzie stali na balkonach i dachach domów.
Mszy żałobnej przewodniczył prymas Polski, kardynał Józef Glemp. Hierarcha podkreślił w kazaniu, że ksiądz Popiełuszko pełniąc posługę wśród robotników głosił prawdę i miłość. Wyraził przekonanie, że męczeńska śmierć kapłana zatrzyma przemoc:
W imieniu robotników księdza Jerzego żegnał inżynier Karol Szadurski, przewodniczący „Solidarności” w Hucie Warszawa:
Na kilka godzin przed śmiercią tematem rozważań księdza Jerzego Popiełuszki podczas modlitwy różańcowej w Bydgoszczy były: wolność, sprawiedliwość, prawda, męstwo, a także nieuleganie przemocy i nienawiści:
Podczas ostatnich rozważań różańcowych w Bydgoszczy ksiądz Popiełuszko modlił się o czyste serce, w którym nie ma chęci odwetu za wyrządzone krzywdy:
Ksiądz Jerzy Popiełuszko zasłynął organizacją Mszy za Ojczyznę w kościele świętego Stanisława Kostki, gdzie wygłaszał płomienne kazania. Kapłan wydawał się władzom PRL zagrożeniem dlatego, że potrafił gromadzić wokół siebie tłumy – mówiła (2019) autorka biografii księdza Popiełuszki, doktor Milena Kindziuk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie:
Hanna Grodzicka-Królak (zmarła w 2019), autorka wierszy czytanych podczas Mszy za Ojczyznę, odprawianych przez księdza Jerzego Popiełuszkę, wspominała (2018), że był człowiekiem o wyjątkowej wrażliwości:
Do śmierci księdza Jerzego Popiełuszki wielokrotnie odnosił się Jan Paweł II. Kilka miesięcy po porwaniu i zabójstwie kapłana, podczas spotkania z polskimi pielgrzymami papież powiedział, że ostatnie doświadczenia pomagają nam w zrozumieniu prawdy, że to, co kosztuje, ma nieprzemijającą wartość:
W 1997 roku papież Jan Paweł II rozpoczął proces beatyfikacyjny księdza Jerzego Popiełuszki. Papież Polak często mówił o duchownym, nawiązując do jego męczeńskiej śmierci. W 1991 roku we Włocławku Jan Paweł II podkreślił, że poprzez ofiarę z życia kapłan na stałe zapisał się na kartach historii Europy:
Po 13-letnim procesie beatyfikacyjnym, 6 czerwca 2010 roku Jerzy Popiełuszko jako męczennik za wiarę został ogłoszony błogosławionym Kościoła katolickiego. W mszy na placu Piłsudskiego w Warszawie uczestniczyło około 140 tysięcy osób.
Przy grobie księdza Jerzego Popiełuszki w parafii świętego Stanisława Kostki modlili się między innymi Jan Paweł II oraz kardynał Joseph Ratzinger – późniejszy papież Benedykt XVI, a także wielu innych hierarchów kościelnych i przywódców państw, wśród nich arcybiskup Paryża, kardynał Jean-Marie Lustiger, i prezydent Czech Vaclav Havel.
Funkcjonariusze Ministerstwa Spraw Wewnętrznych skazani za zabójstwo księdza Jerzego: Grzegorz Piotrowski, Adam Pietruszka, Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski dawno już opuścili więzienia, przy czym każdemu z nich znacznie złagodzono wymiar kary. Ich procesy nie ujawniły wszystkich okoliczności i inspiratorów zbrodni, podobnie jak proces Władysława Ciastonia i Zenona Płatka. W 1994 roku obaj generałowie zostali uniewinnieni z zarzutu sprawstwa kierowniczego.
Wspomnienie liturgiczne błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki przypada w Polsce 19 października, w rocznicę jego śmierci. Także w tym dniu, od 2018 roku, obchodzimy – ustanowiony przez Sejm – Narodowy Dzień Pamięci Duchownych Niezłomnych.
[Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/E.Porycka/E.Leo/K.Koziełł/dok./w Siekaj]
