44 lata temu, 2 czerwca 1979 roku, papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny. Po raz pierwszy biskup Rzymu odwiedził Polskę w jej tysiącletnich dziejach, a także była to pierwsza wizyta głowy Kościoła rzymsko-katolickiego w kraju rządzonym przez komunistów.
Papież przebywał w Polsce od 2 do 10 czerwca 1979 roku. Odwiedził między innymi: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice i Kraków. To w trakcie tej pielgrzymki na pl. Zwycięstwa w Warszawie padły historyczne słowa, które obok wymiaru modlitewnego, odebrane jako wezwanie do przemian ustrojowych i wolnościowych w naszym kraju:
W Gnieźnie, uważanym za kolebkę państwa polskiego, podczas mszy sprawowanej w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, Jan Paweł II mówił o papieżu Słowianinie, który ma odsłonić jedność Europy:
W sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze Ojciec Święty apelował, aby wszyscy Polacy mogli cieszyć się wolnością i poszanowaniem praw narodu. Rok po tej pielgrzymce powstała Solidarność:
Podczas wizyty w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, Jan Paweł II podkreślił, że nie mógł nie przybyć do tego miejsca jako papież. Zaznaczył, że odwiedza były obóz również jako „syn narodu”:
Będąc w ojczyźnie, papież Polak prosił wiernych, by nie ustawali w rozmowie z Bogiem:
Na Skałce w Krakowie Jan Paweł II wspominając początki drogi kapłańskiej, z właściwym sobie poczuciem humoru mówił do zgromadzonych:
Odjeżdżając, Jan Paweł II pozostawił rodakom szczególne przesłanie, wygłoszone w homilii na placu Zwycięstwa:
Komunistyczne władze zaangażowały do obsługi papieskiej pielgrzymki tysiące tajnych współpracowników w ramach operacji pod kryptonimem „Lato ’79”. Agenci Służby Bezpieczeństwa przenikali do kościelnych służb porządkowych, i aby ograniczyć liczbę uczestników, niszczyli karty wstępu na msze święte. Telewizja Polska nadawała jedynie fragmenty spotkań, ograniczając się do bliskich planów, a wśród zgromadzonych najczęściej pokazywano osoby starsze lub zakonnice.
Pobyt Jana Pawła II w Polsce w czerwcu 1979 roku miał ścisły związek z późniejszymi, demokratycznymi zmianami w naszym kraju i Europie Środkowo-Wschodniej. Niedługo, bo rok po tej pielgrzymce, powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, który wkrótce zrzeszał blisko 10 milionów osób.
Kolejna pielgrzymka Ojca Świętego do ojczyzny, w 1983 roku, przebiegała w warunkach zawieszonego przez komunistyczne władze stanu wojennego. W sumie papież Polak dziewięciokrotnie odwiedził ojczyznę, ostatni raz w 2002 roku.
Jan Paweł II kierował Kościołem katolickim w latach 1978-2005. Wkrótce po śmierci rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny, a potem – kanonizacyjny, zakończony w 2014 roku wyniesieniem na ołtarze przez papieża Franciszka.
/iar/